Thursday, November 7, 2013

Hetta er (heldur) ikki list! - og nøkur klók orð frá Poul Henningsen


Poul Henningsen skrivaði í 1930 eina grein um "Kritiken som kulturfaktor" í vikublaðnum EKKO nr.8, sum er góð, serliga í okkara tíð, tá tørvurin fyri starquality og góðsku er so mikið stórur, at vit lata sum um hann er har, eisini tá hann týðiliga ikki er har sum í myndunum omanfyri, sum als einki hava við list at gera. Vit hava alt ov lítið av kritikki í dagsins samfelag og har hugsi eg um atfinningar, neiligan, negativan kritikk, sum torir og vágar og sum fær okkum at hugsa. Poul Henningsen skrivar m.a.:

"Kritikens Kunst værdsættes almindeligvis ikke højt, men værre er det, at dens gennemgribende Betydning for Kulturen næsten ikke bemærkes. Kritik, det er noget med at rakke ned paa en Teaterforestilling eller en Bog. Ingen tænker paa, at saadan speciel Kritik blot er et isoleret Eksempel paa en almindelig Aandsvirksomhed, der er lige saa uundværlig som Produktionen. I Blyanten og Vidskelæderet har vi de to Midler, der karakteriserer Produktionen og Kritiken. Hver eneste Sætning som læses, er vi Forvejen gaaet gennem en kritisk Skærsild. Arkitekten producerer maaske 20 Skitser af den samme Ting, og gennem Kritik vælger han den ene ud, der duer. Det er ganske naivt at tro, at Vidskelæderet er et tarveligere Instrument end Blyanten, selv om Blyanten er dets Forudsætning..."

(KP)